فرمیک اسید 98-100% ، کد 100264، برند مرک آلمان

توضیحات

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا نیش مورچه تا این حد سوزش‌آور است؟ راز این سوزش در ماده‌ای به نام “اسید فرمیک” نهفته است. این اسید کوچک اما قدرتمند، نه تنها در نیش مورچه‌ها بلکه در صنایع مختلف از چرم‌سازی تا داروسازی کاربردهای گسترده‌ای دارد.

اسید فرمیک چیست؟

اسید فرمیک  (Formic Acid)، ساده‌ترین عضو خانواده اسیدهای کربوکسیلیک است. این ماده شیمیایی، یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی CH₂O₂ بوده و به صورت مایعی بی رنگ، خورنده و با بویی تند (شبیه به اسید استیک) یافت می‌شود. نام “فرمیک” از کلمه لاتین “formica” به معنای مورچه گرفته شده است، زیرا این اسید نخستین بار از تقطیر بدن مورچه‌ها استخراج شد. ترکیبات مشتق شده از آن شامل نمک‌ها، استرها و آنیون‌هایی هستند که با نام “فرمات” شناخته می‌شوند.

خواص فیزیکی و شیمیایی

فرمیک اسید با فرمول CH₂O₂ در سه حالت فیزیکی مایع، جامد و گاز یافت می‌شود و با آب و حلال‌های آلی قطبی مانند استون، اتیل استات و گلیسیرین به خوبی حل می‌شود. همچنین به مقدار کمی در هیدروکربن‌ها نیز حل می‌شود. در حالت گازی یا در هیدروکربن‌ها، این ترکیب به صورت دیمرهایی با پیوند هیدروژنی وجود دارد. به دلیل تمایل بالای فرمیک اسید به تشکیل پیوند هیدروژنی، گاز آن از قوانین گازهای ایده‌آل پیروی نمی‌کند و ویژگی‌های خاصی دارد.

فرمیک اسید بسیار خورنده است و به‌خصوص برای فلزات خطرناک به حساب می‌آید. این اسید نسبت به اسید استیک (سرکه) قوی‌تر است و نقطه جوش آن نیز پایین‌تر از بسیاری از اسیدهای آلی دیگر می‌باشد.

کاربردهای گسترده اسید فرمیک

اسید فرمیک، با وجود ظاهر ساده‌اش، در صنایع مختلف کاربردهای متنوع و گسترده‌ای دارد. این اسید به دلیل خواص منحصر به فردی مانند خورندگی، ضدعفونی‌کنندگی و قابلیت واکنش با مواد مختلف، به یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد تبدیل شده است.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین کاربردهای اسید فرمیک می‌پردازیم:

1. صنعت چرم‌سازی:

• دباغی چرم: اسید فرمیک در فرآیند دباغی چرم به منظور از بین بردن مو و سایر بافت‌های اضافی پوست حیوانات استفاده می‌شود.
• نرم‌کنندگی چرم: این اسید به نرم شدن و انعطاف‌پذیر شدن چرم کمک می‌کند.

2. صنعت نساجی:

• رنگرزی: اسید فرمیک به عنوان یک عامل تثبیت‌کننده رنگ در فرآیند رنگرزی پارچه استفاده می‌شود.
• پرداخت پارچه: برای بهبود ظاهر و خواص فیزیکی پارچه‌ها از اسید فرمیک استفاده می‌شود.

3. کشاورزی:

• کنترل آفات: اسید فرمیک به عنوان یک آفت‌کش طبیعی برای کنترل آفات مانند کنه واروا در زنبورداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اسید با مختل کردن سیستم تنفسی کنه‌ها، باعث مرگ آن‌ها می‌شود.
• نگهدارنده علوفه: یکی از مهم‌ترین کاربردهای اسید فرمیک، استفاده از آن به عنوان یک نگهدارنده طبیعی در خوراک دام است. این اسید با از بین بردن باکتری‌های مضر، از فساد علوفه و خوراک جلوگیری کرده و ارزش غذایی آن را حفظ می‌کند.

4. صنایع غذایی:

• نگهدارنده: اسید فرمیک به عنوان یک نگهدارنده طبیعی در صنایع غذایی برای افزایش ماندگاری محصولات استفاده می‌شود.
• ضدعفونی‌کننده: این اسید بدلیل خاصیت ضدباکتریایی قوی، برای ضدعفونی کردن تجهیزات و سطوح به کار می‌رود.

5. صنعت شیمیایی:

• تولید مواد شیمیایی دیگر: اسید فرمیک به عنوان واسطه در تولید بسیاری از مواد شیمیایی دیگر مانند استرها، آمیدها و نمک‌های فرمات استفاده می‌شود.
• حلال: در برخی موارد، اسید فرمیک به عنوان یک حلال برای مواد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

6. سایر کاربردها:

• صنعت داروسازی: اسید فرمیک در تولید برخی داروها و مواد شیمیایی استفاده می‌شود.
• صنعت لاستیک: اسید فرمیک در فرآیند تولید لاستیک طبیعی به عنوان یک منعقد کننده استفاده می‌شود و به بهبود خواص مکانیکی لاستیک کمک می‌کند.
• صنایع آرایشی و بهداشتی: در برخی محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان یک ماده نگهدارنده استفاده می‌شود.
• پیل‌های سوختی: اسید فرمیک به عنوان سوخت در برخی از انواع پیل‌های سوختی استفاده می‌شود.

روش‌های تولید اسید فرمیک

اسید فرمیک، ساده‌ترین اسید کربوکسیلیک، کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارد. به همین دلیل، روش‌های گوناگونی برای تولید آن توسعه یافته است. برخی از مهم‌ترین روش‌های تولید اسید فرمیک:

روش‌های صنعتی

• کربنیلاسیون متانول:

یکی از رایج‌ترین روش‌های صنعتی تولید اسید فرمیک است.

در این روش، متانول با مونوکسید کربن در حضور یک کاتالیزور واکنش می‌دهد و متیل فرمات تولید می‌شود. سپس، متیل فرمات هیدرولیز شده و اسید فرمیک و متانول تولید می‌شود.

این روش به دلیل سادگی و بهره‌وری بالا، مورد توجه بسیاری از تولیدکنندگان قرار دارد.

• اکسیداسیون هیدروکربن‌ها:

در فرآیند اکسیداسیون هیدروکربن‌ها، اسید فرمیک اغلب به عنوان محصول جانبی برای تولید اسید استیک تولید می‌شود.

این روش به دلیل وابستگی به تولید اسید استیک، از نظر اقتصادی به نوسانات بازار اسید استیک بستگی دارد.

• هیدرولیز فرمامید:

در این روش، فرمامید با آب واکنش داده و اسید فرمیک و آمونیاک تولید می‌شود.

این روش به دلیل استفاده از مواد اولیه ارزان و در دسترس، مورد توجه قرار دارد.

• هیدروژناسیون دی اکسید کربن:

این روش یک روش نوظهور و سازگار با محیط زیست است.

در این روش، دی اکسید کربن در حضور یک کاتالیزور با هیدروژن واکنش داده و اسید فرمیک تولید می‌شود.

این روش به دلیل استفاده از دی اکسید کربن به عنوان ماده اولیه، پتانسیل بالایی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد.

روش‌های آزمایشگاهی:

روش‌های مختلفی برای تولید اسید فرمیک در مقیاس آزمایشگاهی وجود دارد، مانند واکنش اسید فرمیک با سایر مواد شیمیایی.

انتخاب روش مناسب برای تولید اسید فرمیک، به عوامل مختلفی بستگی دارد و نیاز به بررسی دقیق شرایط هر مورد خاص دارد.

برای تولید در مقیاس کوچک، روش‌های آزمایشگاهی یا تخمیر بیولوژیکی ممکن است مناسب‌تر باشد، در حالی که برای تولید در مقیاس بزرگ، روش‌های صنعتی مانند کربنیلاسیون متانول یا اکسیداسیون هیدروکربن‌ها مناسب‌تر هستند.

ایمنی در کار با اسید فرمیک

با توجه به خواص خورنده اسید فرمیک، هنگام کار با این ماده باید نکات ایمنی را به دقت رعایت کرد. هنگام حمل و نقل و نگهداری اسید فرمیک، باید آن را در ظروف مقاوم به خوردگی، در مکانی خنک، خشک و به دور از حرارت، جرقه و مواد قابل احتراق نگهداری کرد. همچنین، ظروف حاوی اسید فرمیک باید به خوبی برچسب‌گذاری شده و از سایر مواد شیمیایی جدا شوند.

در هنگام کار با اسید فرمیک، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی الزامی است. این تجهیزات شامل دستکش‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی، عینک ایمنی با محافظ جانبی، لباس کار مخصوص، پیش‌بند و ماسک تنفسی است. در صورت تماس تصادفی اسید فرمیک با پوست، چشم یا لباس، باید بلافاصله ناحیه آلوده را با آب فراوان شستشو داده و به پزشک مراجعه کنید. در صورت استنشاق بخارات اسید فرمیک، فرد آسیب‌دیده را به هوای آزاد منتقل کرده و در صورت نیاز به او تنفس مصنوعی بدهید.

اسید فرمیک، در صنایع مختلف ماده‌ای استراتژیک است که با کاربردهای متنوع و خواص منحصر به فرد، در بهبود کیفیت محصولات و فرآیندهای تولید نقش مهمی ایفا می‌کند. قیمت اسید فرمیک بسته به خلوص و مقدار خریداری شده، متفاوت است. اگر قصد خرید اسید فرمیک با قیمت مناسب و کیفیت تضمینی را دارید، می‌توانید به نهاد شیمی منصوری مراجعه کرده و یا با کارشناسان ما تماس بگیرید.