قیمت مواد شیمیایی آزمایشگاهی به عوامل مختلفی مانند خلوص، نوع ماده، حجم موردنیاز، برند و تأمین‌کننده بستگی دارد. مواد با خلوص بالاتر و کاربردهای خاص معمولاً گران‌تر هستند. همچنین هزینه‌های حمل‌ونقل و شرایط نگهداری می‌توانند بر قیمت نهایی تأثیر بگذارند.
از چالش‌های اصلی خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی می‌توان به تنوع زیاد مواد، تفاوت در کیفیت و خلوص، مسائل ایمنی و مشکلات مرتبط با تأمین‌کنندگان اشاره کرد. انتخاب مواد با کیفیت پایین یا عدم رعایت ایمنی می‌تواند منجر به نتایج نادرست و خطرات جانی یا زیست‌محیطی شود. برای موفقیت در خرید مواد شیمیایی، باید به جزئیاتی مانند زمان تحویل، سیاست‌های برگشت و گارانتی توجه کرد و از تجربیات دیگران استفاده نمود تا مواد ایمن و با کیفیت تهیه شود.
| دسته‌بندی | نوع ماده شیمیایی | مثال‌ها | ویژگی‌ها | کاربردها |
|---|---|---|---|---|
| مواد شیمیایی خالص | آب مقطر | آب مقطر | بدون یون‌ها و ناخالصی‌ها، خالص | استفاده در آزمایش‌های دقیق، رقیق‌سازی محلول‌ها |
| مواد شیمیایی خالص | نمک‌ها | سدیم کلرید (NaCl) | خالص، بدون ناخالصی | استفاده در تهیه محلول‌های استاندارد، آزمایش‌های شیمیایی |
| مواد شیمیایی خالص | حلال‌ها | اتانول | خالص، فرار، قابل اختلاط با آب | استفاده به عنوان حلال در آزمایش‌های شیمیایی و بیولوژیکی |
| مواد شیمیایی مرکب | اسیدها | اسید سولفوریک (H₂SO₄) | خورنده، واکنش‌پذیر | استفاده در واکنش‌های شیمیایی، سنتز مواد، خنثی‌سازی بازها |
| مواد شیمیایی مرکب | بازها | سدیم هیدروکسید (NaOH) | قلیایی، خورنده | استفاده در خنثی‌سازی اسیدها، تهیه مواد شیمیایی |
| مواد شیمیایی مرکب | نمک‌ها | پتاسیم کلرید (KCl) | ترکیبی از یون‌های مثبت و منفی | استفاده در تهیه محلول‌های الکترولیتی، آزمایش‌های شیمیایی |
| مواد شیمیایی مرکب | اکسیدها | اکسید آلومینیوم (Al₂O₃) | ترکیبی از اکسیژن و فلزات | استفاده به عنوان کاتالیزور، جاذب در آزمایش‌ها |
| مواد شیمیایی مرکب | هیدروکسیدها | کلسیم هیدروکسید (Ca(OH)₂) | قلیایی، محلول در آب | استفاده در خنثی‌سازی اسیدها، تهیه مواد شیمیایی |
| مواد شیمیایی مرکب | کربنات‌ها | کربنات سدیم (Na₂CO₃) | قلیایی، محلول در آب | استفاده در تهیه مواد شوینده، آزمایش‌های شیمیایی |
| مواد شیمیایی مرکب | سولفات‌ها | سولفات مس (CuSO₄) | ترکیبی از یون‌های مثبت و منفی | استفاده در آزمایش‌های شیمیایی، کشاورزی (به عنوان قارچ‌کش) |
| مواد شیمیایی مرکب | نیترات‌ها | نیترات پتاسیم (KNO₃) | اکسیدکننده، محلول در آب | استفاده در تهیه مواد منفجره، کودهای شیمیایی |
| مواد شیمیایی مرکب | کلریدها | کلرید سدیم (NaCl) | ترکیبی از یون‌های مثبت و منفی | استفاده در تهیه محلول‌های استاندارد، آزمایش‌های شیمیایی |
| مواد شیمیایی مرکب | فسفات‌ها | فسفات سدیم (Na₃PO₄) | قلیایی، محلول در آب | استفاده در تهیه مواد شوینده، آزمایش‌های بیولوژیکی |
مواد شیمیایی آزمایشگاهی بر اساس ویژگی‌ها و کاربردهایشان به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. شناخت انواع این مواد به پژوهشگران و کاربران کمک می‌کند تا از آن‌ها به‌درستی استفاده کنند و نتایج دقیق‌تری در آزمایش‌های خود به‌دست آورند. در ادامه، به معرفی مهم‌ترین انواع مواد شیمیایی آزمایشگاهی می‌پردازیم:
مواد شیمیایی خالص ترکیباتی هستند که هیچ ناخالصی در آن‌ها وجود ندارد. مواد شیمیایی خالص برای آزمایش‌های با دقت بالا استفاده می‌شوند و به کاهش خطاها و تضمین نتایج کمک می‌کنند. نمونه‌های متداول مواد شیمیایی خالص شامل:
مواد مرکب شامل دو یا چند نوع ماده شیمیایی مختلف هستند که با هم ترکیب شده و یک ترکیب جدید با خواص متفاوت ایجاد می‌کنند. این مواد در بسیاری از آزمایش‌های پیچیده شیمیایی و بیولوژیکی کاربرد دارند. بعضی از این مواد به‌خاطر واکنش‌های سریع، نیازمند شرایط دقیق نگهداری هستند. مثال‌هایی از مواد شیمیایی مرکب:
این دسته شامل موادی است که از موجودات زنده مشتق شده‌اند یا در موجودات زنده عملکرد دارند. این مواد در علوم زیستی، پزشکی و بیوشیمی کاربرد دارند و برای تحقیق روی فرآیندهای بیولوژیکی، تهیه واکسن‌ها و داروها و انجام تست‌های مختلف به کار می‌روند. مثال‌هایی از این نوع مواد:
مواد شیمیایی آلی شامل ترکیباتی هستند که عمدتاً از کربن و هیدروژن تشکیل شده‌اند و معمولاً از منابع طبیعی به دست می‌آیند. این مواد در واکنش‌های شیمیایی، سنتز مواد آلی و تحقیقات بیوشیمیایی به کار می‌روند. موادی مانند:
مواد شیمیایی معدنی شامل ترکیباتی هستند که عمدتاً از عناصر غیر آلی تشکیل شده‌اند. این مواد بیشتر در آزمایش‌های مربوط به شیمی معدنی، مهندسی مواد و علوم زمین شناسی کاربرد دارند. مواد معدنی رایج شامل:
این دسته از مواد شامل موادی است که در صورت استفاده نادرست می‌توانند خطرات جدی برای سلامتی و محیط زیست ایجاد کنند. این مواد معمولاً سمی، آتش‌زا یا خورنده هستند و باید با احتیاط زیادی مورد استفاده قرار گیرند. نمونه‌هایی از این نوع مواد شامل:
مواد شیمیایی تحلیلی در آزمایشگاه‌ها برای تحلیل و بررسی ترکیبات مختلف به کار می‌روند. این مواد به دلیل دقت بالا و خلوص زیادشان در اندازه‌گیری‌ها و آزمایش‌های دقیق استفاده می‌شوند. از جمله این مواد:
حلال‌ها موادی هستند که برای حل کردن سایر مواد شیمیایی به کار می‌روند. حلال‌های شیمیایی نقش حیاتی در بسیاری از آزمایش‌ها دارند، به‌ویژه در فرآیندهای استخراج، جداسازی و آماده‌سازی نمونه‌ها. حلال‌های معمول عبارتند از:
این مواد در صنایع مختلفی از جمله داروسازی، نساجی، کشاورزی و پتروشیمی کاربرد دارند. مواد شیمیایی صنعتی شامل گستره وسیعی از ترکیبات شیمیایی هستند که به طور عمده در تولید انبوه و فرآیندهای صنعتی به کار می‌روند. برخی از این مواد شامل:
هر کدام از انواع مواد شیمیایی آزمایشگاهی کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند و استفاده صحیح از آن‌ها مستلزم شناخت دقیق و رعایت نکات ایمنی است. از مواد خالص و مرکب گرفته تا مواد بیولوژیکی و صنعتی، هر نوع ماده شیمیایی در آزمایشگاه‌ها و صنایع مختلف نقش مهمی ایفا می‌کند.
